حاج فردوسی سلام

شرمنده‌ام که این حرف را می‌گویم ولی بعد از این که منهاجی شدم یعنی قدم به سوی منهاج فردوسیان برداشتم، پدر و مادر و برادران و حتی خواهرم اصلاً راضی نیستند به این برنامه و هر روز طعنه‌ی پدرم و یا طعنه‌ی دیگر اعضای خانواده خیلی اذیتم می‌کند، مخصوصاً طعنه‌های پدرم. یعنی جوری طعنه می‌زند که گویا نمی‌خواهد من اصلاً در خانه‌اش زندگی کنم. خلاصه اگر برای خلاص شدن از این حرف‌ها، یک راهی و چاره‌ای اگر دارید، ممنونتان می‌شوم.

ــــــــــــــــــــــــــــــــ
باسمه تعالی

سلام علیکم
عمل کردن به دستورات نورانی اسلام عزیز، هیچگاه موجب آزار کسی نمی‌شود و گرمابخش است نه سردی‌آور. پس اگر در رفتار شما و خانواده‌تان سردی و دشمنی ایجاد شده، در قدم اول، باید نگاهی دقیق به اعمال و رفتار خودتان کنید. شاید رفتار شما، به طور دقیق بر طبق تعالیم اسلام عزیز نیست، و گرنه باید آنان را به منهاج فردوسیان، مشتاق می‌کرد نه این که وادار به موضع‌گیری‌های تند و احساسی نماید.
حتماً شنیده‌اید حکایت آن مرد نصرانی که شیعه شد و به سفارش امام صادق (علیه‌السلام) بیشتر و بهتر به مادرش خدمت می‌کرد تا جایی که مادرش علت را جویا شد و او شیعه‌شدنش را عامل بیشتر شدن خدمتش به مادر بیان کرد و مادر نصرانی‌اش نیز به همین واسطه، شیعه گردید.
اگر شما، به درستی منهاجی شده باشید، باید همانند شمعی در انجمن، موجب نورافشانی و گرمابخشی باشید و هیچ عاقلی از منبع نور و گرمی، رویگردان نمی‌شود و در صدد آزارش بر نمی‌آید. در هر حال، در رفتارتان با خانواده، تجدید نظر جدّی کنید. چنان گوش به حرف پدر و مادر باشید و نسبت به برادران و خواهران خود، مهربان و خوشرفتار، که همگی جویای علت این خوشرفتاری شوند و آنگاه، شما با افتخار، اعلام کنید که منهاجی شده‌اید. در این صورت، خواهید دید که بهترین تبلیغ برای منهاج فردوسیان انجام داده و بیشترین بهره را از پیاده کردن اخلاق پیامبرگونه برده‌اید.

موفق باشید
حاج فردوسی

مقدمه:
قواعد نظری و قوانین عملی منهاج فردوسیان، برگرفته از تصریحات آیات قرآن کریم و روایات معتبر شیعه از اهل بیت طاهرین (علیهم‌السلام) است. این روایات، از منابع معتبر حدیث شیعه، برگرفته شده است. یکی از این منابع، عبارت است از:

الإستبصار فیما اختلف من الأخبار‏

این کتاب، نوشته‌ی شیخ الطائفه، شیخ طوسی، ابو جعفر محمد بن حسن طوسی از بزرگترین فقهای شیعه و از علمای قرن پنجم هجری (۳۸۵ ـ ۴۶۰ هجری) است. شیخ طوسی در این کتاب، کلیه‌ی روایاتی را که در مباحث گوناگون فقهی وارد شده و روایتی نیز بر خلاف آن آمده، جمع کرده است.
این کتاب چهارمین کتاب از کتب اربعه و از معتبرترین مجموعه‏‌های روایی شیعه به شمار می‏آید و هر فقیه و مجتهدی هنگام استنباط احکام شرعی، باید به روایات این کتاب توجه داشته باشد.
کتاب «الاستبصار» شیخ طوسی یکی از کتب اربعه و در ردیف کتاب «کافی» شیخ کلینی و «من لا یحضره الفقیه» شیخ صدوق و «تهذیب الاحکام»، کتاب دیگر شیخ طوسی است.
شیخ طوسی خود، تعداد احادیث و روایات کتاب استبصار را مشخص کرده تا در آن کم و زیاد نشود. این کتاب شامل ۵۵۱۱ روایت است.
شیخ طوسی در مقدمه‌ی کتاب می‏نویسد: «أما بعد فانی رأیت جماعه من اصحابنا لما نظروا فی کتابنا الکبیر الموسوم بتهذیب الاحکام و رأوا ما جمعنا فیه من الأخبار المتعلقه بالحلال و الحرام و وجدوها مشتمله علی أکثر ما یتعلق بالفقه من ابواب الأحکام و انه لم یشذّ عنه فی جمیع أبوابه و کتبه ممّا ورد فی احادیث اصحابنا و کتبهم و اصولهم‏ و مصنّفاتهم إلّا نادر قلیل و شاذّ یسیر، و انه یصلح أن یکون کتابا مذخورا یلجأ الیه المبتدی فی تفقهه، و المنتهی فی تذکره، و المتوسط فی تبحّره… و سألونی تجرید ذلک و صرف العنایه الی جمعه و تلخیصه‏»۱
شیخ طوسی در این کتاب ابتدا روایاتی را که معتبر و صحیح می‏داند آورده، سپس به روایات مخالف اشاره کرده و سعی بر آن داشته تا روایتی را از قلم نیندازد. پس از آن نیز، به جمع میان روایات و بررسی آنها پرداخته است.
از جمله ویژگی‌های این کتاب،‏ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱ ـ این کتاب در نوع خود بی‏نظیر است و اولین کتابی می‏باشد که برای جمع بین روایات مخالف نگاشته شده است.
۲ ـ کتاب استبصار علاوه بر اعتبار بالا، از شمول خوبی نیز برخوردار است به حدّی که ابن طاووس می‏گوید اگر در باره‌ی مسئله‏ای روایت مخالفی باشد حتماً در کتاب استبصار نیز باید به آن اشاره‏ای شده باشد.
۳ ـ در آغاز هر باب، نخست به روایات معتبر یا مورد قبول اشاره شده و پس از آن، دیگر روایات مطرح شده است.
کتاب استبصار شامل همه‌ی ابواب فقه نیست و فقط به ابوابی اشاره دارد که در آن روایات مخالفی وارد شده باشد؛ ولی ترتیب ابواب به ترتیب ابواب کتاب‌های فقهی است یعنی از کتاب طهارت شروع شده و به کتاب دیات پایان می‏پذیرد.
این کتاب دارای سه بخش است؛ بخش اول و دوم در عبادات است و بخش سوم، در بقیه‌ی ابواب فقه مانند عقود و ایقاعات و احکام تا حدود و دیات.
با توجه به اهمیت و ارزش کتاب استبصار، نام آن پیوسته در لیست کتاب‌هایی بوده است که علما و فقهای شیعه، روایت آن را به یکدیگر اجازه می‏داده‌‏اند و از نکات جالب این است که متن بسیاری از اجازه‌‏های روایی بر پشت نسخه‏‌های این کتاب نوشته شده است.
شیخ طوسی برای نگارش این کتاب از دو کتابخانه‌ی بزرگ آن زمان در شهر بغداد که مملو از کتاب‌های معتبر و نسخه‏‌های اصلی بوده استفاده کرده است:
۱ ـ کتابخانه‌ی استادش سید مرتضی که شامل ۸۰ هزار جلد کتاب بوده است.
۲ ـ کتابخانه‌ی شاپور که بسیار بزرگتر از آن بوده و برای علمای شیعه در منطقه‌ی کرخ بغداد تأسیس گشته بود.
این دو کتابخانه، شامل بهترین و ارزشمندترین کتاب‌های معتبر روایی و نسخه‏های اصلی و اولیه بوده است. بسیاری از این نسخه‏‌ها به خط مؤلفین آن یعنی اصحاب ائمه (علیهم‏السلام) نگاشته شده بود. متأسفانه کتابخانه‌ی بزرگ شاپور در حمله ددمنشانه‌ی دشمنان اهل بیت (علیهم‏السلام) در آتش سوخت و جهان اسلام، گنجینه‏‌ای گرانبها و ارزشمند را از دست داده و نسخه‏‌های منحصر به فرد آن در آتش جهالت از بین رفت.
شیخ طوسی حدود چهل سال آنچه می‏توانست از کتاب‌های آن کتابخانه استفاده کرد و روایات گهربار استادان منهاج فردوسیان (علیهم‏السلام) را در نوشته‏‌های خود برای نسل‌های بعد به ارمغان نهاد و این، خود بر ارزش و اعتبار کتاب‌های شیخ طوسی، بیش از پیش افزوده است.
آقا بزرگ تهرانی در باره‌ی این کتاب می‏نویسد: «هو أحد الکتب الأربعه و المجامیع الحدیثیه التی علیها مدار استنباط الأحکام الشرعیه عند الفقهاء الاثنی عشریه منذ عصر المؤلف حتی الیوم»۲
ابن ادریس در باره‌ی این کتاب می‌نویسد: «کتاب الاستبصار عمله لِما اختُلف فیه من الأخبار بحیث یتوسط و یلائم بین الأخبار»۳
ابن طاووس می‏نویسد: «کتاب الاستبصار عمل لأجل ما اختلف من الأخبار فلو کان فی هذه… خلاف فی التحقیق لذکره فی الاستبصار و هذا واضح لأهل التوفیق»۴
این کتاب بسیار مورد توجه و عنایت علمای شیعه قرار گرفته است و شرح‏‌های فراوانی نیز بر آن نگاشته‏‌اند که اینک به برخی از آنها اشاره می‏کنیم:
۱ ـ کتاب جامع الأخبار فی إیضاح الاستبصار نوشته‌ی شیخ عبد اللطیف بن علی بن احمد بن ابی جامع حارثی شامی عاملی شاگرد شیخ بهائی.
۲ ـ نکت الإرشاد در شرح استبصار نوشته‌ی شهید اول، محمد بن مکی.
۳ ـ شرح استبصار نوشته‌ی سید میرزا حسن بن عبد الرسول حسینی زنوزی خوئی (۱۱۷۲ ـ ۱۲۲۳ هجری).
۴ ـ شرح استبصار نوشته‌ی امیر محمد بن امیر عبد الواسع خاتون آبادی، داماد علامه مجلسی (متوفای ۱۱۱۶ هجری).
۵ ـ شرح استبصار نوشته‌ی شیخ عبد الرضا طفیلی نجفی.
۶ ـ شرح استبصار نوشته‌ی فقیه قاسم بن محمد جواد معروف به «ابن الوندی» و «فقیه کاظمی» (متوفای بعد از سال ۱۱۰۰ هجری و معاصر با شیخ حر عاملی).
۷ ـ شرح استبصار نوشته‌ی علامه سید محسن بن حسن اعرجی کاظمی (متوفای ۱۱۲۷ هجری).

**********

حاشیه‌ها‏:
بر کتاب استبصار حاشیه‏‌های فراوانی توسط علمای بزرگ نگاشته شده است مانند:
۱ ـ حاشیه‌ی شیخ حسن بن زین الدین صاحب معالم‏.
۲ ـ حاشیه‌ی مولی محمد امین بن محمد شریف استرآبادی (متوفای ۱۰۳۳ هجری).
۳ ـ حاشیه‌ی میر محمد باقر بن شمس الدین محمد حسینی مشهور به داماد (متوفای ۱۰۴۱ هجری).
۴ ـ حاشیه‌ی دختر مولی محمد شریف رویدشتی (متوفای ۱۰۸۷ هجری).
۵ ـ حاشیه‌ی مولی عبد الرشید بن مولی نور الدین شوشتری (متوفای حدود ۱۰۷۸ هجری).
۶ ـ حاشیه‌ی سید میرزا محمد بن علی بن ابراهیم استرآبادی، رجالی معروف (متوفای ۱۰۲۸ هجری).
۷ ـ حاشیه‌ی سید محمد بن علی بن حسین موسوی عاملی، صاحب مدارک (متوفای ۱۰۰۹ هجری).
۸ ـ حاشیه‌ی محدث جزائری، سید نعمت الله بن عبد الله موسوی شوشتری (متوفای ۱۱۱۲ هجری).

**********

مشیخه‏:
شیخ طوسی در بخش اول و دوم کتاب، تمام سند را آورده؛ ولی در بخش سوم فقط به نام راوی که روایت را از کتاب او نقل کرده اکتفا می‏کند و در پایان کتاب، سند خود را به آن راوی آورده تا روایات از ارسال خارج شده و به روایات مسند ملحق گردند. اصطلاحاً این بخش را «مشیخه» می‏نامند، یعنی استادان و مشایخ.
این بخش از کتاب نیز بسیار مورد توجه علمای علم رجال قرار گرفته است و بر آن شرح‏های فراوانی نگاشته‏‌اند، مانند:
۱ ـ مشیخه الاستبصار، نوشته‌ی مولی شریف علی بن حسن‏.
۲ ـ أسانید الاستبصار، نوشته‌ی حسن بن علی بن ابراهیم علوی‏.
۳ ـ عواطف الاستبصار، نوشته‌ی شیخ فخر الدین بن محمد علی بن احمد بن طریح نجفی (متوفای ۱۰۸۵ هجری).

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

۱. استبصار، شیخ طوسی، جلد ۱، صفحه‌ی ۲. ترجمه: گروهی از علمای اصحاب کتاب بزرگ ما به نام «تهذیب الأحکام» و روایاتی که در آن جمع‌آوری نموده بودم را دیدند و ملاحظه نمودند که شامل اخبار متعلق به حلال و حرام است و مشتمل بر اکثر روایات فقه و ابواب احکام است و روایتی از اصحاب و کتاب‌ها و اصول آنها نیست مگر آن که در آن آمده، مگر برخی روایات شاذ و نادر و آن کتاب سزاوار آن است که گنجینه‏ای بزرگ برای دانش پژوهان در فراگیری علم فقه گردد و علما در یادآوری و متوسطین در کسب مهارت در استنباط احکام شرعی، همه از آن کتاب بهره‏مند گردند… پس، از من درخواست نمودند تا کتاب دیگری به نگارش درآورده و در آن، احادیث و روایات مخالف را جمع‌آوری کرده و به بررسی و جمع میان آنها و یا تعیین روایات معتبر بپردازم.
۲. الذریعه إلی تصانیف الشیعه، تهرانی. ترجمه: کتاب استبصار یکی از کتاب‌های چهارگانه و یکی از مجموعه‏های روایی است که وسیله‌ی استنباط احکام شرعی در میان فقهای شیعه‌ی دوازده امامی از زمان مؤلف تا این زمان بوده است.
۳. السرائر الحاوی لتحریر الفتاوی، ابن ادریس، جلد ۱، صفحه‌ی ۳۸۴، باب علامه شهر رمضان و کیفیه العزم علیه. ترجمه: کتاب استبصار را شیخ طوسی برای جمع‌آوری روایات مخالف نگاشته است. وی در این کتاب، روایات و احادیث مخالف را به هم نزدیک کرده و میان آنان توافق در معنا ایجاد می‏کند.
۴. فتح الأبواب بین ذوی الألباب و بین رب الأرباب، سید بن طاووس، صفحه‌ی ۲۸۹. ترجمه: کتاب استبصار برای جمع‌آوری روایات مخالف نگاشته شده است. حال اگر در این باره روایت مخالفی بود، حتماً شیخ طوسی آن را در کتاب استبصار می‌‏آورد و این نکته برای کسانی که اهل تحقیق و توفیق هستند بسیار روشن است.

سلام علیکم حاج فردوسی 
بنده بیست و چهار سال سن دارم و الان قصد ازدواج دارم و در محلمان که بنده را به منهاجی می‌شناسند، خیلی خوششان نمی‌آید که من از خانواده‌ی آن‌ها زن بگیرم و بنده اصلاً مشتاق نیستم با غیر منهاجیات ازدواج کنم، از شما تقاضا دارم اگر کسی را سراغ دارید، برای ازدواج،‌ به بنده معرفی نمایید.
با تشکر

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
باسمه تعالی

سلام علیکم
توجه شما را به چند نکته جلب می‌کنم:
۱. این که شما را چون در محل زندگی‌تان به منهاجی می‌شناسند، از شما خوششان نمی‌آید، اشکال بزرگی است که از بد عمل کردن شما و دوستانتان سرچشمه می‌گیرد. منهاج فردوسیان، ناب‌ترین تعالیم اسلام عزیز و شیعه‌ی اثنی‌عشری است و حلال‌زاده، نباید از کسی که به این تعالیم به درستی عمل می‌کند، خوشش نیاید؛ مگر این که بفرمایید تمام مردم شهر و محل شما، حرام‌زاده هستند! که چنین چیزی امکان ندارد.
حتماً با رفتارهای خشک و برخوردهای سرد و ترش، موجب ایجاد نفرت از منهاج فردوسیان در دل مردم محلتان شده‌اید که لازم است هر چه زودتر، با رفتارهای گرم و اظهار محبت و رأفت اسلامی، این سابقه‌ی ذهنی را برطرف سازید.
۲. همچنان که در قواعد نظری منهاج فردوسیان نیز آمده است، مرد منهاجی کم است و زن منهاجی، بسیار کمتر. پس همین که همسرتان حلال‌زاده و شیعه‌ی دوازده‌امامی باشد و کلیات دینی مانند نماز، روزه و حجاب را رعایت کند و از اموری مانند شرابخواری، دزدی و خیانت جنسی دور باشد، کافی است و حتی اگر مثلاً موسیقی را به صورت خصوصی گوش می‌دهد یا در جمع زنانه‌ی خودشان، غیبت می‌کند و غیبت می‌شنود، بر شما جز نهی از منکر نیست، آن هم در صورتی که احتمال تأثیر بدهید. پس توصیه می‌کنم در انتخاب همسر، خیلی سختگیر نباشید که جنس زن، جنس محکم و قابل تکیه‌ای در امور معنوی نیست و به اندک چیزی، به وادی کفرگویی می‌افتد. از روزی که ازدواج کردید تا آخر عمر، باید با زن،‌ مدارا کنید و گرنه می‌شکند و تباه می‌شود.
۳. دختری که مناسب سن شما باشد را سراغ ندارم. تمام مواردی که اکنون می‌شناسم، دختر خانم‌های محترمی هستند که آردهایشان را بیخته و الک‌هایشان را آویخته‌اند و پس از طی مدارج مختلف علمی و رسیدن به مدارک بالای تحصیلی، حالا به این فکر افتاده‌اند که شاید شوهر چیز بدی نباشد!

موفق باشید
حاج فردوسی

سلام علیکم
وقتی برنامه‌ی منهاج فردوسیان را برای بعضی افراد بازگو می‌کنیم، می‌گویند: چرا فلان آخوند به حرف‌هایی که می‌زند، عمل نمی‌کند؟! یا چرا فلان شیخ یا سید، خودش کارهایی که دستور می‌دهد را انجام نمی‌دهد؟! پس ما هم انجام نمی‌دهیم! راه چاره چیست؟
با تشکر

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ
باسمه تعالی

سلام علیکم
شکی نیست که رفتار نادرست اهل علم، ضربه‌ی بزرگی به ایمان طبقات ضعیف جامعه می‌زند، ولی از سوی دیگر، نباید رفتار مسلمانان را به حساب اسلام عزیز نوشت. به عبارت ساده، باید این گونه افراد را توجیه کنید که اسلام، به ذات خود ندارد عیبی، هر عیب که هست، از مسلمانی ماست. باید با نرمی و خوش‌زبانی، به آنان تفهیم کنید که دستورات فلان شیخ و فلان سید، اگر متن آیه‌ی قرآن یا روایت معتبر است، بسیار محترم است، هر چند خود گوینده،‌ به آنچه از آیات و روایات معتبر که می‌خواند، عمل نکند.
وقتی در نظام جامع تربیتی منهاج فردوسیان به صورت رسمی اعلام می‌کنیم که «استاد»، فقط رسول اعظم و امامان معظم (علیهم‌السلام) هستند، برای نجات ایمان‌های ضعیف از این فساد بزرگ است. هر گاه صاحب ایمان ضعیف، دچار تحلیل نادرست شود، فکر می‌کند که شیخ و سید و ملا، اصل و اساس دین هستند و اگر اینان، حرفی بزنند و بر خلافش عمل کنند، اساس دین نادرست است. در صورتی که قرآن کریم، تأیید کرده‌ است که پیامبر باعظمت اسلام، که «استاد تکامل بشر» هستند، به آنچه می‌فرمود، ایمان آورده است؛ می‌فرماید: «آمَنَ الرَّسُولُ بِمَا أُنزِلَ إِلَیْهِ مِن رَبِّهِ» (سوره‌ی بقره، آیه‌ی ۲۸۵) ترجمه: فرستاده[ی خدا] بدانچه از جانب پروردگارش بر او نازل شده، ایمان آورده است.
همچنین توجه داشته باشید بر طبق مَثل معروف که می‌گوید: «ماندنی، راهش را پیدا می‌کند و رفتنی، بهانه‌اش را»، کسی که نمی‌خواهد تکامل یابد و قصد رهیدن از جهنم و رسیدن به بهشت را ندارد، از هر نقص و کمبودی به عنوان بهانه برای فرار از فرمانبرداری خدای تعالی استفاده می‌کند. مرض «بهانه‌جویی» دارو و درمان ندارد. پس خیلی برای اینجور افراد،‌ دلسوزی نکنید و از کار اصلی خود، که اصلاح اعتقادات بر طبق قواعد نظری و اعمال بر طبق قوانین عملی منهاج فردوسیان است، غافل نگردید.

موفق باشید
حاج فردوسی

به نام خدا

سلام 
در بعضی مواقع حرکتی را از مراجع تقلید می‌بینیم که کاملاً ضد قوانین منهاج فردوسیان است. (البته این حرکات در قوانین طبقات یک تا چهار مجموعه‌ی قوانین عملی منهاج فردوسیان نیست)؛ حال؛
١. این موضوع را به حساب بی‌اعتنایی به مسائل طبقات پنج تا ده از قوانین منهاج فردوسیان، از جانب مراجع تقلید بگذاریم؟
٢. یا در موارد طبقات ششم و هشتم و دهم قوانین عملی منهاج فردوسیان، به این قانون که بین خودشان مشهور است که می‌گویند: «کل مکروه جائز» (انجام دادن هر مکروه جایز است) اعتنا می‌کنند و در موارد طبقات پنجم و هفتم و نهم قوانین عملی منهاج فردوسیان، به «قاعده‌ی تسامح در ادله‌ی سنن» اعتنا می‌کنند، که اجازه‌ی مراعات نکردن قوانین پنجم تا دهم از قوانین عملی منهاج فردوسیان را به خود می‌دهند؟
٣. یا این که اصلاً ممکن است که مراجع تقلید، بعضی از قوانین منهاج فردوسیان را در منابع منهاج فردوسیان ندیده باشند؟
۴. یا این که به اشتباه و به خاطر فراموشی، بعضی از قوانین را زیر پا می‌گذارند؟
با تشکر

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
باسمه تعالی

سلام علیکم
باید بین مرجع علمی و مرجع عملی، تفکیک قائل شوید. خیلی از اهل علم، موفق به عمل کردن به تمام دانسته‌های خود نمی‌شوند. همچنین فروض و شقوقی که مطرح کرده‌اید، همگی درست است و می‌تواند باشد. به بیان ساده، احتمال دارد مستحب و مکروه را از این جهت که حال اقبال قلب ندارند، مراعات نکنند. همچنین ممکن است ندیده باشند یا فراموش کرده باشند.
در هر حال، آنچه برای ما ملاک است، دستورات صریح خدای تعالی و استاد اعظم (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم) و استادان معظم منهاج فردوسیان (علیهم‌السلام) است و حتی فعل آن بزرگواران نیز برایمان بیش از «جواز»، پیامی ندارد. پس باید همت را مصروف عمل به دستورات نمایید و از نگاه کردن به اهل علم، یعنی روحانیت محترم و مراجع معظم تقلید، بپرهیزید. همه روزه، آمار و گزارش‌هایی از آقاها و آقازاده‌ها،‌ در فضاهای مجازی منتشر می‌شود که جدا از راست یا دروغ بودنش، اگر ذره‌ای تعلق خاطر به «عمل» آقاها و آقازاده‌ها داشته باشید، ضربه‌ی شدید مذهبی خواهید خورد.

موفق باشید
حاج فردوسی